Tekstweergave van DC_1906-06-12_005

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
A°. 1906. Honderd-Achttiende Jaargang. v m» N0. 37. ‘suaaenäieere lnrercemm. 94a. 5?. Bureau: Grootekerkspäezn s lliluava van „lli Bllllllilllll■lllli llllllllillll- EI lIIlIìEVFIlS-M■.” ■Depôthouder: J. H. VAN KREGTEN, Voorstraat 263, ‚‚ P. DE ROO, Voorstraat b/d. Nieuwbrug, ‚‚ C. VAN ES, Bleekersdijk 40. Agent te Sliedrechtî: J. ERKENS‚ Noordend■k 82a. o/d. Lijnbaan. J. G. TIMMERMANS. Verschijnt ìn Middag- en Avonduitgave. meer bijzonder aan die van hunne eigen familie. äivo n díu ätg ave. KENNISGEVING. AFSLUITING VAN DEN De amnestie, welke de Fransche regeering morgen aan de Kamers zal voorstellen, zal niet van toepassing zijn op de postbeambten die ter zake van de jongste werkstakìng wer- den ontslagen. De regeering wil in dit opzicht geheel vrij blijven. . Generaal Dalstein is thans tot militair gou- verneur van Parijs benoemd. i‘ HÛÛF■WEGl■tlÜilANlEPARK BURGEMEESTER van DORDRECHT, en WETHOUDERS brengen ter algemeene kennis dat de HOOFDWEG in het ORANJEPARK alhler, gedurende de Kermis, voor en voertuigen, paarden en vee zal zijn AFGESL■TEN. Dordrecht, den llden Juni 1906. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Secretaris, De Burgemeester. D.VAN HOUTEN J ZN. JAN HORDIJILÍOJACZN. BUITENLAND. — 11 Juni. —— Het Fransche Kamerlid ‘Jules Guesde heeft aan een medewerker van de M atin als zijne meening herhaald, dat de groote sociale revolutie zal uitbreken in 1910, maar dat zij in geen geval bloedig behoeft te zijn, want dat de regeering dan wel het leger zal op- roepen en gelasten te Vuren, maar dat het in andere dan de aangegeven richting of in het geheel niet zal schieten. In geen geval echter verwacht hij eene oplossing der sociale kwestie langs parlementairen weg. In tegen- stelling met Jauiès verwacht hij hoegenaamd geen heil van hervormingen. De Fransche Rothschilds zullen eerlang een dagblad doen uitgeven, geheel gewijd aan de verdediging van de belangen der Israëlieten, FEUILLETON. Te Rome liep gisteren het gerucht, dat door anarchisten een aanslag op het leven van den Paus was gesmeed. Het gevolg daarvan was, dat in de St. Pieterskerk, waar de zaligspre- king van pater Buenaventura van Barcelona mer groote praal plaats had, slechts weinig publiek aanwezig was. Ofschoon 30,000 toe- gangskaarten waren uitgegeven, waren er nauwelijks 2000 menschen in de basiliek, on- der wie minstens 400 agenten, terwijl aan vele verdachte personen de toegang was geweigerd. Het praatje is waarschijnlijk hierdoor in de wereld gekomen, dat men sedert enkele dagen bijzonder veel gendarmes en karabiniers in de buurt van het Vatikaan heeft gezien, terwijl de personen, die daar binnengingen, scherp in het oog gehouden werden, naar beweerd wordt op verzoek van het Vatikaan zelf, dat vernomen had, dat drie als vorstelijke perso- nen vermomde anarchisten met kwade bedoe- lingen naar Rome waren gekomen. Er is niets bijzonders voorgevallen. äIn verschillende deelen van Italië zijn giste- ren weer schokken van ‘aardbeving waarge- nomen. Te Trapani, op Sicilië, hebben de kiezers van den bij verstek veroordeelden oud—minis- ter Nasi gisteren opnieuw ongeregeldheden ge- pleegd, waarbij de menigte de Fransche vlag heesch op de openbare gebouwen, het Huis van Savoje vervallen verklaarde en de inli_j- ving van Sicilië bij de Fransche republiek uit- riep. De burgemeester en de gemeenteraad namen hun ontslag, maar de prefect stelde terstond een regeerings-commissaris aan, die de bevolking tot kalmte aanmaande en erop wees, dat de aanhangers van Nasi diens zaak DE KEHMÍS. „Was muziek en zang er niet, ’t leven had geen waarde.” Van deze dichterlijke gedachte, welker waarheid misschien door sommigen in twijfel getrokken wordt, kunnen we deze week maar al te overvloedig overtuigd worden, Een „zee van muziek- en zangaccoorden” wordt gedurende tien dagen over onze stad uitge- stort, en zoo mogelijk omgezet in wat den InenSCh nog meer waard is dan muziek en zang. Dit proces van omzetting moge niet scheikundig zijn, ’t is niettemin van ernstige gevolgen voor vele Dordtsche beurzen, al staat daar weer tegenover, dat andere Dordtsche zakken er door gevuld worden. Inderdaad, de aloude kermis, het treurig over- schot der eens zoo groote jaarmarkt, ingesteld in de middeleeuwen, brengt bij al haar ont- aarding toch nog hare voordeelen. Menig kra- mer en kermisman verdient een aardigen duit, menig winkelier verkoopt in de kermisdagen meer dan gewoonlijk het geval is. En nu wor- den wel eens klaagliederen vernomen van an- deren, dat hun het brood uit den mond genomen wordt, maar dat zal zeker wel niet in die mate zijn, als men voorgeeft. Dat was vroeger veel erger, toen de stad op kermistijden be- zocht werd door laken—, schoen—, potten- en andere kramen, die huishoudelijke artikelen verkocht en. Sedert die kramen door de ver- anderde tijden van de kermissen verdwenen zijn, is hetgeen de jaarmarkt aan concurrente artikelen te koop biedt vrij gering. Daarentegen was het amusement gedurende de kennis oudtijds veel geringer. Het stond niet zoo zeer op den voorgrond, en het ver- maak, dat er nog gevonden werd, was door d9 burgerij meest zelf gewekt in de groote ultspanningsplaatsen als den Kloveniersdoel, den Heelhaaksdoel, het Hof van Holland, enz. Vanconcert varié, spectacle, enz. was niets te vinden. Een tooneelvoorstelling of wat in den schouwburg in de Wijnstraat was ze] het hoogste genot dat de kermis bieden on. Natuurlijk. waren er ook allerlei kramen, tenten en tentjes. Men kon er natuurwonde- ren, dikke dames en groote mannen aanschou- wen; men kon paarden- en goochelspel bijwo- nen, men kon poffertjes en wafels eten als nu, maar het gezellig bijeen zitten van honderden in een ruimen tuin met bier en scharren, dat ziet men niet meer, de draaimolen door de jongens en meisjes „in de houten” zelf voort- gestuwd heeft plaats gemaakt voor meer ver- ■jnde ronddraaiing. Zoo zou ik kunnen voort- gaan den lof te bazuinen, het verschil te doen zien van de vroegere kermis. Ongetwijfeld biedt de tegenwoordige meer verscheidenheid aan, maar zij is een dame geworden, in elk opzicht uit haar kleed gegroeid. Denk eens aan, de kermis voorheen bevond zich in het Stek, van daar op de Vest, het Steegoversloot, de Voorstraat van de Nieuwbrug tot de Beurs, voorts in het Hof, alles bijeen; de kermisgan- ger bleef in de stemming; de tegenwoordige plaatsing hier en daar een kraampje doet veel aan een Brielsohe kermis denken. De kermis- ganger is zijn stemming al lang kwijt als‘ hij van de Vriesepoort naar ’t Oranjepark of van de Beurs naar de Vriesepoort moet. Dat zou men vroeger niet gedaan hebben. Maar ik wil geen kwaad spreken van onze tegenwoor- dige kermis. In het Oranjepark heeft zij een uitstekende ruimte, maar dan zou men er ook alles moeten bijeen brengen, dat nu verstrooid staat. Zij is er nu eenmaal nog, en men denkt er niet aan ze op te heffen. Men spreekt er wel van, dat zij haar eigen dood moet sterven, maar kom, zulke instellingen, zoo diep in het volksleven ingeworteld, sterven niet haar eigen dood; die moeten door één slag vernietigd worden. Zoolang men dat dus niet doet, blijft de kermis bestaan, al wordt er ook geen enkele standplaats verpacht. En zoover zal het wel niet komen, want in de laatste jaren zijn die pachten zóó gestegen, dat ze een niet onaanzienl■ke bate in de ge- meentekas brengen, ongerekend nog de kosten van gas- en waterleiding en verdere bijkom- stigheden. Bij deze voordeelen zinkt de oude kermis in ’t niet. Ik zal het bewijzen. De schutterij der Heelhaaks in het Hof, aan welke het plein met de omgevende gebouwen be- hoorde, verhuurde met de kermis het terrein aan verschillende kermislui. Zoo, in E1801, vindt men 18 personen, waarvan er twee voor een tafel 1 gl. 14 st. betaalden, en de overigen naar gelang van het aantal voeten gronds a 7 st. de voet te zamen 124 gl. 9 st. aan staangeld stortten. Er waren er onder die 20 en meer voet in gebruik hadden. Voor een kraam in het Hof gedurende de Beestenmarkt, dus niet met de kermis, werd f 2 betaald! Van dit bedrag moest nog af 3 maal 12 st. voor het omroepen der marktplaatsen, bene- vens een fooi aan den knecht der schutterij ï l ABONNEMENTSPRIJS f 2.50, fr. p. p. f 2.75 per 3 maanden. AFZONDERL■KE NUMMERS 5 Cent. Dinsäag 12 Juni. ADVERTENTIEN 1-6 regels f 1.10, elke regel meer 17.} Gent, AANVRAAG OM DrENsTBETRuKKmouA 1-6 reg. 80 Gent elke regel meer 121,; Gent. Drnzr ÍTAANBIED.(à cont.) 1-6 reg. 50 Ct■elke reg. m. 7:} Gt. INGEZ. MEDEDEEL■G■N -4 reg. f 1.25. elke reg. m. 20 Gt. slechts bedierven. Inmiddels hadden de op- roermakers de koopvaardijschepen in de haven genoodzaakt, de Italiaansche vlag neer te halen en te vervangen door de Fransche en ook wilden zij eene torpedoboot daartoe dwingen, maar de gezagvoerder liet de trossen losgooien, stoomde enkele meters van de kade en heesch de groote vlag. Toen de muiters daarop een hagelbui van steenen naar het schip wierpen, liet de commandant de kanonnen gereed maken tot vuren, hetgeen de menigte deed uiteen- stuiven. De koopvaardijschepen heschen toen weer de Italiaansche vlag. De orde is thans hersteld; het door de muiters ingestelde voor- loopig bewind is ontbonden en 16 belhamels, meerendeels oud bekenden der justitie, zijn gearresteerd. De Russische minister van binnenl. zaken heeft tot nader orde den uitvoer van graan verboden. Het Petersb. Telegraafagentschap verzekert nu weer, dat men in hooge kringen nooit aan een aftreden van het îministerie-Goremykin heeft gedacht en spreekt ook het gerucht tegen, dat de Russische regeering voornemens zou zijn een nieuwe buitenlandsche leening te slui- ten. Christiania, 6 Juni. Uit den Kaukasus zijn ernstige berichten ontvangen, welke op een naderende nieuwe revolutie doelen. Ook in de Krim is het weer woelig. In Polen heerscht als het ware een epedemie van misdaden. Te Warschau zoowel als te Riga en te Petersburg hebben de krijgs- raden weer een aantal doodvonnissen uitge- sproken en te Warschau is er zelfs een vol- trokken, ondanks het krachtig protest der Doema. Uit Peterhof zijn aan alle gouver- neurs bevelen gezonden {om al het mogelijke te doen tot onderdrukking der revolutionaire propaganda, waarop deze een proclamatie heb ben in de wereld gezonden, verklarende dat de regeering zich wenscht bezig te houden met het welzijn der arbeiders en dat, ook al keurt zij de bij de Doema ingediende agrari- sche voorstellen af, men daaruit niet moet af- leiden, dat zij niet aan billijke eisohen wil tegemoet komen. Gisteren hebben te Warschau de revolutio- voor ’t ophalen der gelden. En wat was daar nu zoo al te zien 9. Ja, de schutters zijn uiterst beknopt in hunne rekening: zij spreken van een tafel, een kist, een parfuum-kraam, een prentekraam‚ maar meer niet. De kloveniersschutterij had de beschikking over het Stek en het gebouw. Van dit laatste werd de zoogenaamde goudlederenzaal jaarlijks verhuurd tot het houden van vertooningen, zoo o. a. in 1784 van wassen beelden. Daar- voor ‘werd f 40 betaald, waarvan de knecht 10 9/0 kreeg. In het Stek vonden de volgende zaken ‘een plaats : een tent met marionetten . . . . f 26.— een dito met een konstpaardje „ 22.— een dito met een goochelaar ‚, 18.-— een dito met reuzen . . . . . . . . „ 6.—— een dito met gediertens . . . . .. 3.— De geheele opbrengst, f 75, moest na aftrek der 10 0/0, nog gedeeld worden met den kaste- lein van den St. Joris doel. In 1785 werd in de goudlederen zaal een kunstpaardje vertoond, waarvoor f45, huur moest worden betaald. In een later tijdperk 1834 zijn de opbreng- sten aanmerkelijk gestegen, en bedroegen toen f 228.40, waarvan aan de dienaars der politie nog f 2,— werd geschonken ,‚voor toezicht bij de regeling der standplaatsen”. Deze twee gulden betaalde de stad weer aan de schutterij terug. Zij ontving echter als eigenares van den St. Jorisdoel de helft der netto opbrengsten van de plaatsen, n.l. 113.20. In het stek was meer te vinden dan in het Hof. In genoemd jaar stonden er: Een cirque olympique . . . . . . . . . . . . . f 120,- Een paardenstalling . . . . . . . . . . . . . . .. „ 3,- Een koekkraam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 7,— N imeezer, acrobaat . . . . . . . . . . . . . . . . ‚, 24,— Een Spel der Minerva . . . . . . . . . . . .. ,‚ 6,- Koorddanssers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,‚ 14,50 Een Tiroler meisje . . . . . . . . . . . . . . .. „ . 8,—- Een Paardenstalling. . . . . . . . . . . . . .. „ 2,50 Een kijkspel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. „ 8,00 Een zware Os . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ,‚ 8,00 Een Indiaansche familie . . . . . . . . . .. ;, 8,00 Een mallemolen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 2,50 Marionetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ,‚ 16,00 Een kast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ‚, 0,40 Een idem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 0,40 In een vorig jaar vond men er o.a. nog: één Diorama, vier kroonen, springers, een dikke dame, wassen beelden, den tempel van Salomon, een Cercle de Manege, een vos, en drie koekkramen. Het zou een vervelende opsomming‘. worden, de opgaven van kermis- verscheidenheden in de volgende jaren. De Eindelijk, eindelijk begint men hier ietsjte merken van de ophanden zijnde kroning, of- schoon het programma der feestelijkheden nog steeds slechts in hoofdzaken bekend is. Uit Amerika is een groote deputatie hier aangekomen van de aldaar wonende Noren om de kroning van koning Haakon bij te wonen. ’t Is voor die Noorsche Amerikanen wel de moeite waard een deputatie te zenden; er wonen namelijk in Amerika niet minder dan een millioen Noren, dat is dus de helft van het aantal inwoners van Noorwegen. Ter eere dezer deputatie is gisteravond op Sanet Hans Hangen een feest gegeven. Sanet Hans Han- gen is een heuvel in de onmiddellijke nabijheid van Christiania. Hij heeft drie terrassen; op het eerste bevindt zich een restaurant, op het tweede een café, op het derde, dat den top van den heuvel vormt, een vijver met fontein. Het water, dat voor deze fontein wordt opge- voerd, stroomt van uit den vijver door een bedragen der opbrengst liepen echter zeer uiteen, zoo b.v. in 1843 niet meer dan f 80, en hieronder was M. Blanus met zijn gere- nommeerd paardenspel f 10, Boleno en Fret- well Pantomimìsten f 32,— een theâtre pit- toresque f 8, een carrousel f 5,— enz. Het gegevens is voldoende. om te doen zien, dat de geldelijke voordeelen voor de gemeentekas nagenoeg nihil waren. Snuffelt men nog eens in oude kranten, wat er meer was dan de beide doelen in het Hof en in het Stek, dan vindt men niet veel. Advertentiën zijn er heel weinig. De koninklijke Nederduitsche tooneelisten onder directie van J. H. Hoedt en W. A. Bingley speelden in 1840 o. a. in den schouw- burg in de Wijnstraat. Er werden vertoond o.a. „Epicharis en Nero”, „Vaders of de les in de kruidkunde”, blijspel met zang naar het Fransch, voorts: „De gans met de pauwen- staart” of „het geneesmiddel der hoogmoeds- dolheid” door A. Ruysch, „Griseldis of de drie proeven” naar Frederik Halm, „De vagebond”, volkstafereel met zang in één bedrijf, enz. De keizerlijke Russische pantomimisten, onder directie van C. Lehman, hadden hunne tent in het Stek en vergastten de bezoekers op panto- mimisohe voorstellingen, gymnastische en acro- batische kunst—oefeningen, plastische antieke handbeelden, enz. De overige vermakelijkheden bepaalden zich tot kleinigheden. Als men de kermis van heden dus vergelijkt met de vroegere, dan ziet men dat het afne- men eigenlijk maar fictief is. De zaak is ge- bleven, ja uitgebreider geworden, maar het voorkomen is geheel veranderd. Waar vroeger tenten van allerlei slag de kermis bezochten, vindt men thans binnenshuis (Kunstmin, lokaal van Dongen, Musis Saorum) die kermis- vermakelijkheden. Maar de straatgenoegens zijn ook in ander opzicht verdwenen. Draai- orgels en muzikanten z■n tot een minimum beperkt, straatkunstenaar en belleman, ’t is alles opgeruimd, de eigenlijke joligheid van de kermisdagen is ingewisseld tegen een stem- mige deftigheid, die de kermisgangers veel op begrafenisgangers doet gelijken. Alleen een deel van ’t jongere geslacht houdt gedurende enkele dagen den gang er in. En toch, zoo- als hierboven reeds gezegd is, de kermìs zal haar eigen dood niet sterven; zij moet afge- schaft worden, zij moet gewelddadig aan haar einde geholpen worden, anders bl■ft ze in wezen ten eeuwigen dage. hoe ze ook ver- andere. D- ä nairen weer vijf staats-drankpakhuizen in brand gestoken en de flesschen en het meubilair stukgeslagen. Sterke patrouilles infanterie rukten uit en vuurden op de muiters, maar niettemin werden nog 23 winkels geplunderd. Zes personen werden in gevechten gedood en tien gewond; slechts een oproerling werd ge- arresteerd. Naar het heet, was de aanval eene wraakneming wegens het terechtstellen van zekeren Marczevski in de citadel van Warschau. ìgggì Opmerkelijk zeker is het, dat sedert de ont- hulling der slechte toestanden in de vleesch- pakkerijen te Chicago uit verschillende plaat- sen bericht komt van gezinnen en personen, die door het gebruiken van ondeugdelijk vleesch vergiftigd zijn. Ook schrijft dr. Milnes oud- regeerings-inspecteur op de slachthuizen, in de Nezoyork-‚Herald, dat hij reeds een jaar gele- den den minister van landbouw heeft gewaar- schuwd voor wat in de slachthuizen en pak- kerijen plaats heeft. 1 j Brieven uit Noorwegen. (Particuliere correspondentie.)