Tekstweergave van DC_1909-11-22_005

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DORDRECHTSCHE COURANT, Maandag 22 November 1909. —— ‘Middag-Uitgave 276 ‚ìv i MIDDAG-UITGAVE. TWEEDE BLAD. ‚ r IBUITENLAND. 20 November. DUITSGH LAND. Het telefonische verkeer tusschen Berlijn, Frankfort, Erfurt en Koblenz is weder hersteld, evenals dat met het Rijnland, Frankrijk, Leip- zig en Dresden. DOSTENRIJK-HDNGARIJE. SPANJ E. Het Oostenrijksche ministerie van justitie heeft de commissie-ontwerpen tot hervorming der strafrechtspleging openbaar gemaakt. Het belangr■kste beginsel daarvan is de invoering van rechtbanken van schepenen met gelijktij- dige beperking van de bevoegdheid der recht- banken van gezworenen. De groote schepen- rechtbanken zullen zich in het b■zonder met de behandeling van drukpers-overtredingen bezighouden. De Justh-groep der onafhankelijkheids partij heeft gisteren avond Justh tot haren voorzit- ter verkozen. Deze verklaarde in eene uitvoe- rige rede, onvoorwaardelijk vast te houden aan zijne eischen. De part■ ziet voorloopig af van den wensch tot bijeenroeping der Kamer van afgevaardigden. GRDOT-BRITTANNIIE. Er is alle reden om te verwachten, dat de regeering in haren strijd tegen het Hoogerhuis op den steun der Ieren zal kunnen rekenen. John Redmond, de leider der Iersche partij, verklaarde nl. Donderdag in het Lagerhuis, dat het Hoogerhuis de traditioneele vijand van het Iersche volk is; het heeft de Ieren genoodzaakt tot landverhuizing en het wil thans nog door de Iersche landwet Ierland opnieuw tot tooneel van den opstand maken. De tegenwoordige liberale regeering daarentegen heeft aan Ierland menig belangrijk financieel voordeel bezorgd. In eene gisterenavond te Londen gehouden, door meer dan 12000 personen bijgewoonde en door den aartsbisschop van Canterbury voor- gezeten, meeting tegen de gruwelen in den Congo werd eene motie van den predikant CliiÏord, waarin koning Leopold wordt voorge- steld als een dief van land in den Congo, die daarvoor behoorde getuchtigd te worden en die geen oogenblík vertrouwen of geloof waar- dig is, bij acclamaqie aangenomen. Aan de in de zaal aanwezige Belgen was vooraf medege- deeld, dat hun geen gelegenheid zou worden gegeven om de aanvallen op hun Koning of hun land te bestrijden. In hofkringen te Windsor heerscht groote ontstemming over de verspreiding van onware geruchten van huwelijksplannen tusschen koning Manuel van Portugal en een Engelsche prinses. Ten stelligstei wordt verzekerd, dat er over een dergelijk huwelijk geen onderhandelingen zijn gevoerd. FRANKRIJK. De minister van ■nanciën Cochery heeft gisteren in de Kamer, bij de voortzetting zijner rede over de begroeting, medegedeeld, dat hij nu hij tot zijn spijt niet kan beschikken over het voortreffelijk middel eener inkomstenbelas- ting, ter verkrijging van de noodige geldmid- delen, na overleg met de belanghebbenden eene belasting op weelde-artikelen heeft voor- gesteld. Hij staat er echter niet op, dat deze voorstellen ongewijzigd worden aangenomen. De regeering wenschte, in overeenstemming met de begrootingscommissie, een ernstige be- grooting samen te stellen. Wanneer de meerder- heid het oordeel der kiezers zal inroepen — zoo besloot hij — dan zal Z■ kunnen zeggen „Ziehier eene Kamer van nationale verdediging, van sociale hervormingen en van arbeidspen- werd op verschillende banken Uit Teneri■e wordt gemeldt dat daar Don- derdagnacht een aantal aardschokken zijn ge- voeld en er op den Piek een vulkanische uitbarsting heeft plaats gehad. Gisterennacht heeft zich tusschen Guia en Miguergui een nieuwen krater geopend, die spoedig echter weer verdween. Daar de bevol- king van Guie zich slechts over water kan redden, heerscht er groote angst. De gouverneur heeft een stoomboot naar de zuidkust gezonden. BELGIË. Gisteren zijn te Brussel de feestelijkheden begonnen ter herdenking van het 75-jarig be- staan der Vrije Universiteit. Op het raadhuis had een receptie plaats, terwijl er ’s avonds een gala-voorstelling werd gegeven in den Munt-schouwburg. Ook de hoogescholen van ' Amsterdam en Utrecht zijn bij het feest ver- tegenwoordigd. RUSLAND. In de zitting der strafkamer van de arrond. rechtbank te Petersburg trad gisteren voor het eerst een vrouwelijk advocaat op. De o■icier van justitie verzette zich echter tegen hare toelating als verdedigster‚ maar de recht- bank nam daar geen nota van, waarop de officier de zaal verliet. en de president genood- zaakt was de zitting te sluiten. DENEMARKEN. Het Folkething heeft besloten eene com- missie te benoemen tot onderzoek van de pro- cessenverbaal der verhooren inzake den oud- minister van justitie Alberti en tot overweging van de vraag of ook tegen de oud-ministers Christensen en Sigurd Berg een aanklacht bij het rijksgerechtshof zal worden ingediend. Deze commissie zal binnen uiterlijk 14 daag rapport moeten uitbrengen. MARDKKD. Uit regeeringskringen wordt medegedeeld dat de Sultan thans geneigd is de nieuwe Fransche leeningsvoorwaarden aan te nemen. De bemoeiïngen van Duitschland moeten van grooten invloed op dit besluit zijn geweest. De Commissie, belast met het onderzoek der particuliere schulden van den vorigen Sultan heeft aan het diplomatieke corps doen weten dat zij alle vorderingen opnieuw moet nagaan. De diplomaten zijn echter van oordeel dat die schulden reeds door de vorige regeering erkend zijn, zoodat een nieuw onderzoek slechts tot noodelooze vertraging zou leiden. Voorts wei- gerde de commissie de vorderingen te erkennen van de Europeanen, die wegens de beschieting Casablanca, Marakess en Fez hebben verlaten en daardoor verliezen leden. AMERIKA. UIT EN OVER AMERIKA. sioenen.” Deze rede toegejuicht. De algemeene beschouwingen werden thans gesloten. Lazies verdedigde eene motie, waarin de regeering en de begrootingscommissie worden uitgenoodigd de begroeting in evenwicht te brengen zonder nieuwe belastingen van sterken drank. De minister-president antwoordde dat die belastingen wellicht verworpen zullen worden, maar de waardigheid der Kamer brengt mee, dat de haar voorgestelde belastingen op de gewone manier worden besproken. Ook hij wees op de behoefte aan eene eerlijke begroo- ting, zooals de regeering er een wil. Zij kan dan ook slechts de eenvoudige orde van den dag aannemen. De Kamer behoeft zich niet te schamen voor eentekort, dat het gevolg is van de wet op den tweejarigen dienstplicht, de sociale wetten en offers, toegestaan om het lager, dat de veiligste waarborg voor den vrede is, niet te verzwakken, Het is thans niet het oogenblík om heldhaftige besluiten te nemen of het program der meerderheid te wijzigen. Thans moet er rust komen en de lekenschool worden verdedigd. (Rumoer rechts, toejuichin- gen links.) Jaurès achtte het beter aan hetk vraagstuk der nieuwe belastingen geen politieke over- wegingen te verbinden. Met groote meerderheid van stemmen werd hierna bij opsteken der handen besloten tot de artikelsgewijze behandeling over te gaan. Gisteren aamiddag hebben te Parijs een aantal leden van het Alg. Werkliedenverbond eene betooging gehouden in het paleis van justitie, tegen de gevangenhouding van zekeren ‘K Milwaukee, Wis., Oct. 1909. De kranten hier hebben tijdig genoeg hun best gedaan om er de stemming bij ’t publiek in te brengen, voor de State fair, het bezoek van president Taft en de opening van het nieuwe Auditorium, waarover ik in mijn laatste schrijven ook al bezig ben geweest. Omdat het befaamde sterretje mij ontging, besloot ik maar tijdig er op uit te gaan, om de noodige vrijpassen te krijgen. Die voor- loopige bereddering is vaak nog wel zoo in- teressant als de belangwekkende gebeurte- nissen zelf. Daar wordt van te voren veelal zooveel humbug over verkocht, dat als ’t er aan toe is, het niet mede valt. Allereerst dus er op af naar ’t Audito- rium, voor het bezoek van Taft op 17 Sept. en de opening op 21 Sept. Bij het reusachtig gebouw aangekomen stapte ik een zijde in- gang binnen, om het kantoor van het be- stuur op te zoeken. Na een poosje rond ge- wandeld te hebben, of liever rondgedwaald, ontmoette ik een heerschap met een politie- star op den hoed. Denkelijk de janitor of concierge, die als deputy sheriff was inge- zworen. Hij vroeg mij waar ik naar zocht. Naar het kantoor. O! tweede verdieping‘ aan Cedarstreet, waar ik het dan ook weldra Vond. Op mijn verzoek aan de vrouwelijke bediende of secretaris om een vrijpas, ver- telde ze mij, dat mr. „los. C. Grieb, de ma- neger, de man voor die dingen was. Polish? vroeg ze, op de. kaart kijkend. Neen, Hol- land. O‘. wel mr. Grieb zou dadelijk komen, neem even plaats. Ik vroeg verlof om ’t ge- bouw „eens door te mogen wandelen om er wat in bekend te worden. Aldus gedaan. De groote zaal is ainpliiteathersgewijze ge- bouwd, zonder eenige pilaren of kolommen, en is 330 bij 180 voet. De arena, of parterre, is 225 voet lang en 100 breed en geheel van ceinenten vloer voorzien, die van ‘draagbare stoelen kan worden voorzien en waarop zoo noodig een houten vloer kan worden gelegd. Verschillende kleinere zalen; die de namen «lragrn van verdienstelijke hIilwvaukee-men- Brauquet. die veroordeeld werd wegens he lossen van een schot op een politie-agent, of- schoon de regeering amnestie heeft verleend voor de misdrijven in verband met destaking te Vigneux. De betoogers liepen zingende maar gingen bij de komst der politie uiteen. De bisschoppen van Zuid-Oost-Frankrijk, te Lyon vergaderd, hebben besloten openlijk de zijde te kiezen van hun ambtgenooten‚ die schen, bevinden zich ter zijde, terwijl een dubbele g*a.ng of corridor rond d-e groote hall R5815. maar alle mogelijke kleine vertrekken als kleedkamers, toilets enz. zich bevinden. hall 10000, John Plankinton-hall 1200, Salo- mon Juneau-hall 1000, Byron W. Helbourn- door de couloirs en deelden strooibiljetten uit, hall 1000, Peter Engelman-hall 1000, Re- petitie-hall 400. Totaal 14,600 zitplaatsen. - Het geheel maakt een deftigen indruk, alles door den onderwijzersbond ; gedagvaard zijn, í en hebben in een schrijven ‘aan den aartsbis- schop van Rheims verklaard, hun deel te wil- len dragen van de verantwoordelijkheid der tegen hem ingebrachte beschuldiging. natuurkleur der cement en zwart geverfde deuren. Deuren en enkele dingen meer zijn Het gebouw is twee verdiepingen hoog. De totale capaciteit aan zitplaatsen is Hoofd- in mooi hout uitgevoerd, doch alles zeer eenvoudig. Het gebouw kost een half mil- lioen dollars, waarvan de helft door de City is geleend en de andere helft daar aandeel- houders. Er zijn pogingen in het werk ge- steld om de he-ele onderneming in handen van de: City te brengen. Dit zou m. zeer wenschelijk zijn, want de exploitatie zal voor een particuliere onderneming niet winstgevend zijn. Reeds nu wordt er gemop- perd, dat het bestuur veel te hooge entree- prijzen vraagt. Enfin, ’t is een pracht van een gebouw en hoe vaker ik er in kom, des te beter bevalt het mij en komt de grootsche inrichting meer en meer tot haar recht. De financieele resultaten mogen a.l niet schitte- rend blijken, het is een gebouw, de zich snel uitbreidende stad Milwaukee waardig. Mr. Grieb, de manager, was best te spre- ken. Zeker, een vrijpas kon ik krijgen. Voor- loopig alle-en voor Taft, die voor de opening waren nog niet klaar. Wel, wat zeg je van ’t gebouw, vroeg hij. Prachtig mooi, zoo eenvoudig en toch iii- ‚drukwekkend, maar ik ben een paar keer verdwaald bij het zoeken ‘naar het kantoor. Hij klopte me op den schouder en zei: je moet maar dikwijls hier komen, dan raak je wel bekend. Dus voor ’t bezoek van Taft aan ’t audito- rium was ik klaar. Een halven dag van mijne vacantie heb ik besteed, om de vrijpas voor de State fair te krijgen. ’s Morgens om half negen was ik al in West Allis, waar de terreinen der tentoonstelling zijn. De secretaris van den Board of State fair maakte heelemaal geen bezwaar en gaf me wat ik verlangde. Trou- wens, voor de pers zijn ze hier nogal royaal naar ’t schijnt. N a. een wandeling over het terrein, ivaar men druk bezig was alles voor de fair in gereedheid te brengen, die over een paar dagen zou geopend worden, besloot ik te voet naar het "Washingtonpark te gaan, dwars door de Steengroeven der schil- derachtige Menominée-vallei — zoo wat een uur gaans, en "t was een mooie dag, niet al te Warm. Mijn weg leidde. voorbij de reus- achtige machinefabriek van Allis Chalmers, een der grootste van de wereld, en waarop zoo wat het heele stadje West Allis drijft. Hoewel ik heelemaal ‚geen verstand heb van ijzergieteríj, smederij of machinewerk, bekroop mij de lust de groote fabrieken eens van binnen te: zien. Men had mij vroeger al eens verzekerd, dat het zeer moeilijk was toegang te krijgen. Doch ik was er nu en kon ’t licht probeeren. Op ve-rtooning‘ van de perskaart- werd ik aan ’t hoofdkantoor van den eenen naar den anderen geëndosseerd, totdat ik mij ten slotte in de tegenwoordigheid bevond van een der geiveldigen van de reusachtige zaak. Een pas om de fabriek te zien? Wel, die gaven ze niet, en het was nu het seizoen niet om bezoekers rond te leiden. Hij kon zijn bedienden zoo maar niet elk oogenblík mee- geven. Ze hadden wel wat anders te doen. Ik repliceerde as ’t nu, medio September, met de State fair met duizenden bezoekers voor de deur, niet het seizoen was, wanneer het da.t dan wel was. Wat een gids betrof, die had ik niet noodig. Ik zou mijn eigen weg wel vinden. ’t Was me alleen te doen om de wereldberoemde fabriek eens van binnen te zien en ’t was volstrekt niet mijn bedoeling om geheimen van ’t bedrijf af te neuzen. Wat dan mijn beroep was. Ik ben geëmploy- eerd in een department store en zou gaarne mijne courant een verslag van mijn bezoek geven. Aan de pers werd toch nergens de toegang geweigerd. Mijn pleidooi scheen i11- gang te maken op zijn gemoed, ten minste, na. eenig weifeleii zei hij: Ik zal dezen keer voor u een uitzondering maken en geven u iemand mee. Deze gentlenian, op een man wijzend die ook op ’t kantoor was, kan dan met u gaan. Hij wenscht de fabriek ook te zien en is juist uit Californië hier gekomen. All right, Een paar woorden op een papier- tje werden aan een gedienstige gegeven en we zouden onze excursie: beginnen. Excuseer me, begon ik, maar wilt u me veroorlooven nog ééne vraag te doen. Wat is het, vroeg‘ de groote man. Ik antwoordde: Ik zou graag willen we- ten, ivelk verband of verhouding er bestaat tusschen de Allis Chalmers plant en de: Uni- ted States Steel Corporation. Onmiddellijk kwam op norschen toon: Op die vraag‘ kan ik niet antwoorden. Ik repliceerde, dat ja- ren geleden ik eenige experience had opge- daan, in de Commoii shares der U. S. Steel Ûo—.‚ toen ze zoowat 20 à 40 noteerden, en die nu ruim 80 stonden, en dat de kranten een bericht hadden Opgenomen. dat de AHIS Chalmers met de Steel was connected. Nu zou ik graag weten, wat daar van aan was, als de mededeeling ten minste gedaan kon worden. Neen, dat kon hij niet doen. De bladen vertelden „gossip”, „praatjes/C maar ik voor mij geloof. dat er wel ivat van aan is, anders zou hij niet zoo direct op zijn qui vive geweest zijn. i Enfin. we trokken af onder ’t geleide van ' een jongmensch van ’t kantoor, een sport, met bruine schoenen, pantalon met een l1al- ven voet opgeslagen pijpen, en fijn gestuca- doorde hals. Mijn Clalífornische medegenoot keek naar z alles met blikken, die toonden, dat hij wèl verstand van machinerie had. Ongelukkig had de man geen gehemelte, een zoogenaam- den hazemond, zoodat een discours, ook al door 't geraas der fabriek, niet wel moge- lijk was. De fabriek zelf is magnifiek. Ruime, luch- tige werkplaatsen, alles keurig netjes. Ik heb veel fabrieken en factoriën gezien, maar geen die zoo goed was ingericht, wat licht, lucht en ruimte betreft, en die zoo keurig rein gehouden werd. Men zou niet zeggen in een soort reusachtige Smederij te zijn. Onze gids toonde ons verschillende groote stuk- ken, die oiider handen waren, waarbij er waren die de grootste van de wereld waren. Lange, roodgloeiende ijzeren assen, die door reusachtige stoomhamers gebeukt werden, de grootste ter wereld, en vele andere merk- waardigheden, die mijn ongeoefend oog on- gezien zou zijn gepasseerd. De patternfabriek, waar de modellen ge- maakt werden, vond ik zeer interessant, zoo ook een reusachtige electrische kraan, die boven in de lucht op rails liep en door één man bediend werd en een locomotief even oplichtte en verzette. Dankbaar voor ’t vele en mooie dat we ge- zien hadden, verblijdde ik de sport met een paar Holl. postzegels, afkomstig van ’t cou- vert waarin de ‚,D. C.” mij de perskaart toe‘- zo-nd, en was eigenlijk blij weer in de mooie natuur te zijn, met een lieve wandeling door een bosch en de vallei naar de „Zoo”. De Californië man wilde ook dien kant uit, zoodat ik hem eerst moest zien te loo- zen. Zoo maar met een vreemdeling, aan wien men niet is voorgesteld, kersversch van Californië, met een hazemond nog wel, door een eenzaam bosch! Men kan nooit weten. Doch dat is maar gekheid: praten kon ik toch niet met hem, zoodat hij mij geen inte- ressante dingen zou verhalen, en ik had een lunch in mijn zak, een stuk fijne cake — zoodat ik het prefereerde alleen te blijven. ’t Was een mooie kuier door ’t bosch en door de steengroeven, en zoo was ik zoowat half een bij de „Zoo”, waar ik ’t geschreeuw der apen, zeeleeuwen en andere gediertens al kon hooreii. Plotseling hoorde ik de bel voor de Vlietstreet Car en nu kreeg ik plotseling visioenen van dinner, een schommelstoel op een Schaduwrijk plekske en een paar Dordt- sclie kranten om in te snuffelen. De revolu- tie in mijn plannen maakte, dat ik in de Car ivipte, net op tijd, en om 2 uur thuis was, dankbaar en voldaan. De Dordtsche Couran- ten waren er ook! 17 Sept. was de dag, bepaald voor het bezoek van president Taft. Het weer was prachtig en niet t-e warm. Het was bepaald, -dat de Pres., die ’s morgens om 5 uur met zijn „special” (extratrein) in Milwaukee aankwam, om 8 uur in het Auditorium zou komen en van daar na. een kort bezoek aan Press Club en Kamer van Koophandel, naar de State fair zou gaan en daar een speech houden. Ik nam mij voor beide gelegenheden goed waar te nemen en bevond me dan ook al vóór half acht aan het Auditorium, om daar tijdig in te zijn. Manager Grieb had me van te voren gezegd, dat het publiek uit het gebouw zou worden geweerd en alleen de Students der High Schools denPresidentzou- den toejuichen en had me aangeraden tijdig op zijn kantoor te zijn, dan zou hij mij wel binnenloodsen. Voor de plechtige gelegen- heid getooid met de Holl. driekleur, gedekt door een speld met Taft er op, was ik er o-p tijd. De cerberus aan de deur wou me eerst niet binnexnlaten, doch de cocarde stak hem zeker in de. oogen, of de perskaart, of beide, en mogelijk legde mijn mededeelìng, dat ik I mr. Grieb moet zien, ook gewicht in de schaal, zoodat hij zei: „all right”, en ik stapte binnen ‘naar de arena, waar mr. Grieb al druk in de weer was. Morning, mr. Grieb. U ziet, ik ben er al in. All right, zegt mr. Grieb, en weg was hij weer. De geheele ruime arena werd open ge- houden voor den stoet van automobielen en High School leerlingen en enkele begunstig- den, namen plaats in de boxes, parket of galerij. Successievelijk kwamen er ongeveer 5 a 6000 jongelui van beiderlei kunne. van den leeftijd van 15——20, en vulden de groote ruimte met luidruchtig discours. Af en toe sprak mi‘. Pearse, de superintendent. der scholen, de leerlingen toe, hoe ze zich ge- dragen moesten als de Pres. kwam. Kleine Amerik. vlaggetjes, zoo groot als een hand, werden aan iederen aanwezige uitgereikt om den Pres. toe te wuiven. Natuurlijk kreeg ik er ook een. Het gebouw en de zaal waren zeer spaar- zaam versierd met vlaggen. Half negen, kwart voor negen, nog‘ geen president. Hij heeft zich verslapen, zei de een. N een, de bakker heeft vergeten de rolls te brengen en hij wil niet zonder ontbijt op weg, en zoo meer. De jongelui kortten den tijd met af en toe hun school-gil of college-gil te laten j hooreii. Die yells hoort men bij elke vreugde- betooniiig, en voor een vreemdeling klinken ze erg dwaas. Zoo iets als een krijgskreet van Indianen. Iedere. school heeft haar eigen yells. Eene daarvan laat ik hier volgen! „B1119- blue-blue-black-wlialla-whalla-whalla-_ whacl:-whowvho-who-are-we. North Side. High School. — Milwaukee.” Dit__wordt Z00 luid mogelijk op een soort van wijs of maat met alle kracht uitgestooten en maakt een kolossaal lawaai, want de executanten heb- ben goede longen. _ Enfin, eindelijk daar werd stilte bevolen. De President was op de komst en reed dan ook weldra de arena binnen, met zijn gevolg in een 12-tal automobielen. De eer- ste, waar de Pres. in zat, droeg een paar